Bệnh ho có đờm là gì?

Ho có đờm là hiện tượng ho đi kèm với các chất dịch được tiết ra từ đường hô hấp thông qua đường mũi và đường miệng. Ho có đờm là hiện tượng thường xuyên gặp phải ở nhiều đối tượng, không chỉ gây ra cảm giác khó chịu, mà còn khiến mũi nghẹt, cổ họng vướng mắc, ngứa ngáy, ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động giao tiếp và ăn uống hằng ngày. Tình trạng ho thường sẽ dữ dội vào ban đêm nhiều hơn do đây là khoảng thời gian dịch nhầy tập trung nhiều nhất và ứ đọng tại cổ họng.

Những loại thuốc trị ho có đờm hiệu quả phổ biến hiện nay

1. Terpin hydrate

Terpin hydrat là một loại thuốc long đờm được bào chế dưới dạng thuốc viên, thường được sử dụng để làm lỏng chất nhầy và giảm bớt tắc nghẽn ở những bệnh nhân mắc viêm phế quản cấp hoặc mạn tính, viêm nhiễm đường hô hấp trên. Thuốc gồm thành phần chính là Terpineol và Codein phosphate. Terpineol tác động trực tiếp lên các tế bào tiết phế quản ở đường hô hấp nhằm làm lỏng, dễ dàng loại bỏ dịch, Codein là hoạt chất tác động lên hệ thần kinh trung ương gây ức chế tại trung tâm hô hấp giúp người bệnh giảm ho và giảm đau.

Thuốc được sử dụng phổ biến và được đánh giá có hiệu quả cao, tuy nhiên người bệnh cần lưu ý một số tác dụng phụ như: chán ăn, buồn nôn, chóng mặt, buồn ngủ, phát ban.

Terpin hydrate

2. Natri benzoat

Natri benzoat cũng là loại thuốc thuộc nhóm thuốc làm loãng dịch hô hấp. Ngoài ra, Natri benzoat còn có thêm khả năng kháng khuẩn, sát khuẩn hô hấp. Bởi vậy, loại thuốc này ngoài việc được sử dụng để điều trị các bệnh nhiễm khuẩn đường hô hấp còn được sử dụng trong trường hợp nhiễm khuẩn đường tiết niệu.

Tác dụng phụ có thể gặp khi dùng thuốc là đau đầu và phù nề do sự tích tụ của ion Na + trong cơ thể, tốt nhất bệnh nhân nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.

Natri benzoat

3. Ambroxol

Ambroxol là một hoạt chất chuyển hóa của Bromhexin thuộc nhóm thuốc Tây giúp giảm đờm hiệu quả. Tác dụng chính của Ambroxol là làm tiêu dịch đờm trong cơ quan hô hấp. Hiện tại cơ chế hoạt động của Ambroxol vẫn chưa được nghiên cứu chính xác hoàn toàn song hiệu quả long đờm đã được chứng minh trên thực nghiệm lâm sàng và được nhiều người sử dụng thấy hiệu quả cao.

Thuốc chữa ho có đờm Ambroxol thường được các bác sĩ chỉ định sử dụng trong các trường hợp ho có đờm do tăng tiết dịch phế quản bất thường trong một số bệnh. Điển hình như bệnh hen phế quản, viêm phế quản mãn tính và viêm phế quản dạng hen.

Cũng như các loại thuốc tây trị ho có đờm khác, Ambroxol có thể gây ra một số phản ứng cơ thể như ợ nóng, buồn nôn, nôn mửa và khó tiêu. Ngoài ra ở một số trường hợp quá nhạy cảm, thuốc còn có thể gây phản ứng tự bảo vệ dạng cấp tính của cơ thể.

 Ambroxol

4. Acetylcystein

Cũng thuộc nhóm thuốc giáng đờm như Ambroxol, Acetylcystein có tác dụng giảm độ quánh, bám dính đờm theo cơ chế tách đôi các kết nối disulfua trong mucoprotein. Từ đó hình thành các kích thích và tạo các điều kiện thuận lợi để cơ thể khạc, ho ở biên độ thích hợp nhằm tống đờm ra khỏi cơ quan hô hấp nhanh và nhiều nhất.

Tuy nhiên, Acetylcystein chống chỉ định với người có tiền sử hen suyễn. Khi dùng thuốc, nếu bệnh nhân giảm khả năng ho, cần sử dụng thiết bị hút đờm nhằm hút dịch đờm ra khỏi vùng tiết dịch hô hấp.

Acetylcystein 

Acetylcystein được đánh giá là tương đối an toàn và ít khi gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng với người dùng. Một số tác dụng phụ có thể gặp phải đó là phát ban, nổi mề đay, chảy nước mũi nhiều, viêm miệng, ù tai, đau đầu hoặc buồn ngủ.

5. Guaifenesin

Guaifenesin có tác dụng làm trơn, thoáng vùng cổ họng bị kích thích và làm giảm độ bám dính của chất đờm nhầy. Từ đó thúc đẩy quá trình dẫn lưu các chất đờm kết dính trong họng ra bên ngoài và cải thiện các cơn ho có đờm.

Tuy nhiên, người bệnh cũng cần lưu ý khi sử dụng thuốc Guaifenesin, bởi một số tác dụng phụ mà nó có thể gây ra như: đau đầu, chóng mặt, mề đay, đau bụng, đau dạ dày, buồn nôn.

Guaifenesin

6. Bromhexin

Thuốc ho trị đờm Bromhexin hiện nay là một trong những loại thuốc được nhiều bậc phụ huynh lựa chọn sử dụng cho con em. Nguyên lý hoạt động của thuốc là kích hoạt biểu mô có lông vận chuyển và làm giảm độ kết dính của dịch tiết hô hấp, từ đó giúp đờm dễ dàng được đào thải ra ngoài thông qua hoạt động ho và khạc.

Các chế phẩm chứa Bromhexin hầu hết đều được dung nạp tốt và chỉ gây ra một số phản ứng cơ thể có mức độ nhẹ như buồn nôn, đau bụng. Tuy nhiên, nếu chọn sử dụng loại thuốc này, người bệnh cần tránh dùng chung với một số kháng sinh như Amoxicillin, Cefuroxime, Doxycycline và Erythromycin. Bởi Bromhexin rất dễ gây tăng nồng độ kháng sinh trong nhu mô phổi.

Guaifenesin

Lưu ý khi dùng thuốc trị ho có đờm tại nhà

Khi dùng thuốc tây trị ho có đờm, thông thường tình trạng bệnh sẽ cải thiện tốt sau một vài ngày. Tuy nhiên nếu dùng không đúng cách, người bệnh có thể phải chịu một số tác dụng phụ không tốt. Vậy nên trong quá trình sử dụng thuốc, bệnh nhân cần phải lưu ý một số điều như sau:

- Với những trường hợp bệnh nhẹ, ho ít, đờm loãng trắng trong nên tận dụng các bài thuốc trị ho có đờm tự nhiên như gừng, bạc hà, cam thảo, hoa cúc, để cải thiện. Đây đều là những thảo dược tự nhiên có công dụng trị ho long đờm hiệu quả và không gây tác dụng phụ cho bệnh nhân.

- Không dùng chung Tecpin codein với thuốc long đờm và thuốc làm loãng đờm như là acetylcystein, bromhexin, ambroxol.

- Đối với bệnh nhân đang có thai hoặc cho con bú cần tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng.

- Trường hợp bệnh nhân bị bệnh tắc nghẽn phổi mãn tính nên cân nhắc kỹ trước khi dùng các loại thuốc trị ho long đờm.

- Một số loại thuốc điều trị của người lớn có thể sử dụng cho trẻ em nhưng cần tham vấn chuyên gia để dự phòng các rủi ro có thể xảy ra.

- Nếu bị chuyển sang ho khan, người bệnh có thể sử dụng một số loại thuốc ức chế trung tâm gây ho như Dextromethorphan, Pholcodine, Codein.

- Chú ý luôn giữ ấm cho cơ thể, không ăn uống đồ lạnh, vệ sinh răng miệng hằng ngày tránh nguy cơ nhiễm khuẩn vùng họng.