Bệnh tràn dịch màng phổi

Khoảng không gian giữa phổi và thành ngực được gọi là khoang màng phổi và được cấu tạo bởi hai lớp màng mỏng gọi là màng phổi. Khoang màng phổi này chỉ chứa một lượng rất ít chất dịch lỏng, lượng chất lỏng này sẽ giúp quá trình hô hấp diễn ra dễ dàng hơn.

Tràn dịch màng phổi là sự tích tụ bất thường một lượng dịch trong khoang phổi nhiều hơn so với mức bình thường. Thông thường, chỉ có một lượng ít dịch trong khoang màng phổi ( khoảng 10ml) có nhiệm vụ hạn chết sự ma sát 2 má của màng phổi.

Bệnh tràn dịch màng phổi và đánh giá các mức độ tràn dịch

Các mức độ của tràn dịch màng phổi

1. Mức độ tràn dịch màng phổi ít

Do lượng dịch tràn màng phổi ít nên các triệu chứng bệnh cũng không rõ ràng. Bệnh nhân chỉ bị đau ngực về phía phổi bị tràn dịch khi nằm nghiêng về bên đó. Vì vậy, khi bệnh ở mức độ nhẹ này, nhiều bệnh nhân chủ quan không điều trị sớm nên bệnh dễ dàng chuyển sang giai đoạn nặng hơn.

Một số triệu chứng phổ biến của mức độ tràn dịch màng phổi ít là:

- Lượng dịch tràn chỉ khoảng từ 200 - 300 ml.

- Cảm giác đau nhói ở khu vực phổi bị tràn dịch nhưng không bị khó thở, vẫn có thể nằm ngửa.

- Khi lượng dịch tràn nhiều hơn (từ 700 - 800 ml), những cơn đau khó thở ngày càng nặng hơn, người bệnh lúc này không thể nằm ngửa, thậm chí khó thở đến mức chỉ có thể ngồi nghỉ ngơi thì mới thở được.

Tràn dịch màng phổi mức độ ít

2. Mức độ tràn dịch màng phổi khu trú

Tình trạng này xảy ra khi phần dịch màng phổi tồn tại và khu trú  ở 1 vị trí cố định trong khoang màng phổi. Các triệu chứng của bệnh tiêu biểu như:

- Tràn dịch màng phổi thể hoành: cơ hoành co thắt dữ dội gây đau bụng đột ngột.

- Tràn dịch màng phổi khu trú ở vùng nách: gõ đục lơ lửng ở vùng nách, nghe tiếng rì rào ở phế nang.

- Tràn dịch màng phổi vùng đỉnh: bằng phương pháp khám lâm sàng sẽ khó có thể phát hiện bệnh.

- Tràn dịch màng phổi có vách ngăn: khi gõ thấy 1 đường đục lơ lửng nằm ngang chếch về phía nách.

3. Mức độ tràn dịch màng phổi dịch tiết 

Đây là tình trạng thiếu hụt lượng lớn protein trong cơ thể và bị tăng huyết áp trong các mạch máu dẫn tới rò rỉ các chất lỏng vào không gian màng phổi gây tràn dịch màng phổi.

Nguyên nhân chính gây nên tình trạng này là do người bệnh mắc hội chứng suy tim sung huyết, các triệu chứng của bệnh là:

- Tắc mạch bạch huyết và mạch máu, chấn thương phổi. Đây cũng chính là dấu hiệu cảnh báo bạn đang mắc các bệnh như viêm phổi, thuyên tắc phổi, nấm phổi,...

- Nếu tràn dịch xảy ra do có sự gia tăng áp suất thủy tĩnh hoặc giảm áp suất oncotic mao mạch thì sẽ có biểu hiện của bệnh thận hư, xơ gan, phơi nhiễm amiăng, hội chứng dressler, hội chứng vàng móng.

Tràn dịch màng phổi dịch tiết 

4. Mức độ tràn dịch màng phổi ác tính

Tràn dịch màng phổi ở mức độ này chính là một căn bệnh ung thư ác tính. Tràn dịch màng phổi ác tính là tình trạng tràn dịch với chất dịch có chứa các tế bào ác tính, các tế bào này cũng có thể tồn tại trong mô phổi.

Đây là một căn bệnh nguy hiểm, gây tử vong ở người mắc. Tỷ lệ sống sót của bệnh nhân mắc dạng tràn dịch màng phổi này sẽ phụ thuộc vào nguồn gốc của khối u nguyên phát và tùy thuộc vào loại mô. Bệnh cũng có thể dẫn tới ung thư phổi, được xem là một trong những căn bệnh ung thư có thời gian sống ngắn nhất.

Phương pháp điều trị tràn dịch màng phổi phổ biến hiện nay

Nguyên nhân cơ bản và mức độ nghiêm trọng của bệnh sẽ quyết định cách điều trị tràn dịch màng phổi. Bác sĩ có thể lựa chọn một trong các phương pháp điều trị sau đối với mỗi bệnh nhân:

- Điều trị nội khoa: Nếu bệnh gây ra bởi sự nhiễm khuẩn phổi, kháng sinh là lựa chọn đầu tiên. Thuốc kháng lao sẽ được sử dụng cho trường hợp bệnh nhân mắc lao. Đối với trường hợp người bệnh ung thư đang trong giai đoạn điều trị bằng hóa chất, có thể gây dính màng phổi để tránh dịch tái phát nhanh.

- Chọc hút dịch màng phổi: Đây là phương pháp điều trị phổ biến nhất hiện nay, giúp giảm bớt lượng dịch ra khỏi khoang màng phổi, làm cho bệnh nhân thở dễ dàng hơn.

Phương pháp điều trị tràn dịch màng phổi 

- Dẫn lưu màng phổi: là phương pháp được sử dụng trong trường hợp bệnh nhân bị tràn mủ, tràn máu màng phổi, tràn dịch kèm tràn khí màng phổi. Một ống silicon chuyên dụng được đặt xuyên qua da vào khoang màng phổi và nối với một hệ thống hút áp lực âm để dẫn lưu mủ, máu ra ngoài.

- Phương pháp điều trị hỗ trợ: Chống suy hô hấp cho bệnh nhân bằng cách chọc tháo dịch phổi, thở oxy. Trong trường hợp bệnh nhân bị sốt, có thể dùng paracetamol làm hạ sốt nhanh, nghỉ ngơi ăn uống đủ năng lượng giúp cơ thể nhanh hồi phục, thực hiện các phương pháp hỗ trợ hô hấp theo chỉ định của bác sĩ.

Tràn dịch màng phổi là một bệnh nguy hiểm nếu bệnh nhân chủ quan trong việc điều trị, chỉ cần sự thiếu cảnh giác bệnh nhân có thể gặp những tình huống nguy hiểm, tồi tệ nhất là tử vong. Việc phân loại những mức độ bệnh trên đây đã cho bạn hiểu rõ hơn về căn bệnh tràn dịch màng phổi này. Để đảm bảo sức khỏe của mình một cách tốt nhất, hãy luôn lắng nghe cơ thể mình và đi khám nếu có bất kì tín hiệu bất thường nào từ phổi!